آلفرد آدلر که بود؟
آدلر به عنوان یکی از اولین پیروان فروید، خود را از اجتماع روانپزشکی وین سوا کرد و در سال ۱۹۲۰ مکتب روانشناسی شخص نگر را ایجاد نمود.
بیوگرافی آلفرد آدلر:
آلفرد آدلر در ۱۸۷۰ در حومه وین اتریش در خانواده ای ثروتمند زاده شد. در سال ۱۹۰۲ آغاز به شرکت در جلسات جدال گروهی هفتگی فروید کرد. او در سال ۱۹۱۱ به طور قانونی با دیدگاه فرویدی اعراض کرد. آدلر به عنوان یکی از اولین پیروان فروید، خود را از اجتماع روانپزشکی وین سوا کرد و در سال ۱۹۲۰ مکتب روانشناسی شخص نگر را ایجاد نمود.
برخلاف فروید که عقیده داشت غریزه، انگیزه اصلی برای یک کردار می باشد و بر خلاف یونگ که صورت های ازلی را به عنوان رهبر انسان قبول داشت. تاکید آدلر بر جنبه اجتماعی بودن افراد می باشد. علاوه بر این، او اصلی ترین منبع انرژی و انگیزه های یک انسان را، علاقه به قدرت دانسته و با نپذیرفتن وجود مرزی مشخص میان خودآگاه و و ناخودآگاه، مکانیسم «واپس زنی» فروید را نیز رد می نمود.
بر اساس نظریه آدلر، انسان موجودی بی همتا، مسئول و دارای خلاقیت و حق انتخاب می باشد و در میان ابعاد مختلف شخصیت او، هم خوانی همه جانبه ای دیده می شود. آدلر انسان را به طور ذاتی موجودی اجتماعی، خلاق و هدفمند نام برده که حس حقارت، فراهم آورنده زیر بنای رشد روانی او بوده و همیشه او را در سمت بالا رفتن و برتری یافتن به جنبش وا می دارد.
در حقیقت، هر خصوصی با توجه به این هدف به سمت جلو جنبش می کند و به پرکاری هایی مشغول شده که این پرکاری ها در نهایت شکل و شیوه زندگی اش را مشخص می کنند. به همین دلیل کردار شخص را درون زندگی او قابل بررسی می داند. در نظر آدلر، انسان ها تقدیر خودشان را می سازند و به تجربه های خود، معنی و مفهوم می دهند. بر اساس عقیده آدلر، افراد غیر رایج بیمار نیستند؛ بلکه تنها انسانی بی‌امید هستند که نیازمند امید و شجاعت اند.
آلفرد آدلر چه نظریه ای داشت
ویژگی های اصلی نظریه آدلر:
• حس حقارت:
شیوه روانشناسی او با موضوع حقارت ابتدا و پایان پیدا می کند. احساس خود کوچک بینی یا حقارت در انسان ها، به دلیل نقص یا بی‌حالی جسمانی می باشد. به عقیده آدلر، ناتوانی یا بی‌حالی، در پایان اشخاص عقده حقارت به وجود می آورد و سعی های بعدی آن ها هم در زندگی، صرف جبران یا پوشاندن این ناتوانی می شود؛ بنابراین حقارت، پایه سعی و بهره‌مندی در افراد می باشد. از سویی دیگر، حس حقارت، اساس همه مشکلاتی می باشد که از ناسازگاری روانی آدمی ناشی می شوند. عقده حقارت سبب میل‌کردن شخص به عقب‌نشینی شده و این میل‌کردن، خود را به شکل عقده برتری نشان می دهد.
• حس برتری:
عقیده آدلر این بود که پایان افراد، دارای احساس حقارت هستند و در حقیقت همین حس حقارت سبب می شود که اشخاص برای از بین بردن آن و یا به غرض بهتر و برتر شدن، زیاد سعی کنند. این سعی و تقلای رقابت آمیز شخص، با هدف برتری جُستن بر افراد دیگر نیست؛ بلکه درواقع میل‌کردن مثبتی سمت غلبه یافتن بر کمبود های خود شخص می باشد تا به وسیله همین منابع، به تکامل فردی دست پیدا کند.
• روش زندگی:
با توجه به منبع و سرچشمه احساس حقارت، انسان سعی جبران کننده ای را با هدف بهبود یافتن از خودش به نمایش می گذارد. این سعی، دارای صورتی فردی و انحصاری می باشد که در حقیقت نمایان کننده شیوه زندگی شخص خواهد بود. طبق نظر آدلر، سعی برای جبران احساس حقارت مسئله ای رایج می باشد و ما اغلب بی‌حالی داشتن در یک توانایی را با برتری یافتن در یک توانایی دیگر جبران می نماییم.
مفهوم جبران مفرط نشان دهنده انکار شخص به جای قبول حقیقت یا سعی افراطی سمت پوشیده کردن یک بی‌حالی می باشد. آلفرد آدلر دو الگوی جبران مفرط را توضیح داده می باشد. او عقده حقارت را برای توصیف فردی استفاده کرد که احساسات ناشی از ناکافی بودنش را اغراق آمیز می کند. عقده برتری سبب خواهد شد که شخص در خودستایی مبالغه نماید تا احساسات ناشی از حقارت خود را پوشیده کند.
• خود آگاهی:
آدلر در خصوص وجود «ضمیر ناهشیار» و «ضمیر ناخودآگاه» با فروید موافق نیست و پایان اهمیت را به «خودآگاه» می دهد. به عقده او، شخص نسبت به کارها خودآگاهی دارد و قادر می باشد تا با خودنگری متوجه شود که چرا کردار او اینگونه می باشد.
• علاقه اجتماعی:
آدلر معتقد می باشد انسان، اجتماعی زاده می شود و به اجتماعی بودن خود هم علاقه دارد. این علاقه اجتماعی در انسان ها، حالتی فطری و ذاتی را دارا می باشد. سعی سمت برتری یافتن در یک شخص سالم، به شکل احساس اجتماعی و همکاری و نیز جرات و رقابت بروز پیدا می کند.
• غایت و هدف زندگی:
آدلر نیز همانند یونگ نظریه خود مبنی بر «علت غایی» بنا نموده می باشد. به این معنی که برخلاف فروید، باور دارد هدف شخص در شکل دهی رفتارها موثر می باشد. البته او هم مثل فروید از اهمیت گذشته انسان غافل نمانده، با این حال عقیده دارد که گذشته، محدوده صحنه اعمال را نمایان می کند و در واقع این آینده می باشد که مشخص کننده چگونگی کردار هنرمندان در این صحنه خواهد بود.
• خود خلاق:
در نقطه مقابل فروید که کردار را عملکرد ای از نیروی ناهشیار مبهم شرح می کرد و همچنین بر خلاف یونگ که عقیده داشت «تجربه های اولیه در زندگی، کنترل کننده و مشخص کننده چگونگی کردار ما هستند» آدلر یادآوردی کرده که انسان قادر می باشد به طور هشیارانه اعمال و اهداف خود را انتخاب نماید. آدلر این توانایی انتخاب را «خود خلاق» نام گذاری می کند که به شکل هشیارانه در مرکز شخصیت هر شخص قرار دارد.
زندگی خصوصی آلفرد آدلر
شخصیت فرزندان به ترتیب تولد از نظر آلفرد آدلر
با اینکه خواهر و برادرها دارای والدین یکسانی هستند و در منزل ای مشترک زندگی می کنند، اما محیط های اجتماعی مشترکی ندارند. قرار گرفتن در معرض نگرش های گوناگون والدین، در معین‌کردن شخصیت شخص تاثیر دارد.
فرزند اول
دست‌کم برای مدتی، جایگاه حسد برانگیزی دارند. اغلب والدین از تولد فرزند اول شاد هستند و روزگار و توجه بسیاری را برای کودک صرف می کنند. فرزند اول به طور معمول توجه تقسیم نشده والدین را برای خود دارد. پس از تولد فرزند دوم، محبت تقسیم می شود. معمولاً باید منتظر باشند تا نیازهای نوزاد جدید برآورده شده و مدام به او می گویند ساکت بماند تا نوزاد پریشان نشود. او سعی می کند تا دوباره قدرت و امتیاز خود را به دست آورند. با این حال، اوضاع دیگر مشابه سابق نخواهد شد. فرزندان اول غالباً گرایش به گذشته دارند. برای گذشته افسوس می خورند و به آینده بدبین اند.
این کودکان سازمان دهندگانی خوب، وظیفه شناس و با تمرکزفکر در خصوص جزئیات، خودکامه و محافظه کار هستند. همچنین ممکن می باشد که فرزندان اول طوری بار بیایند که حس ناامنی داشته باشند و به اشخاص دیگر خصومت ورزند. آدلر معتقد می باشد که روان رنجورها، منحرف ها و تبهکاران معمولاً فرزندان اول خانواده هستند.
تک فرزند
این افراد در کانون توجه باقی می مشابه. تک فرزندان نسبت به کودکان دیگر روزگار بیشتری را با والدین خود می گذارنند، در بیشتر مواقع زود پخته می شوند و رفتارها و دیدگاه های بزرگسال را بروز می دهند. هنگامی که متوجه می شوند در زمینه های بیرون از خانواده در کانون توجه قرار ندارند، ممکن می باشد گرفتار مشکلاتی شوند. آن ها آموخته اند که نه تقسیم کنند و نه به رقابت بپردازند. در صورتی که توانایی های آن ها توجه و تایید کافی را به سمت خود جلب ننماید، احتمال دارد حس نا امیدی پیدا کنند.
شخصیت فرزندان به ترتیب تولد از نظر آلفرد آدلر
سبک های زندگی از نظر آلفرد آدلر
آدلر سه مشکل همگانی را به این صورت شرح داده می باشد:
• مشکلات مربوط به رفتاری که ما در قبال دیگران داریم
• مشکلات شغلی
• مشکلات مربوط به عشق و محبت
او همچنین چهار سبک اصلی زندگی را سمت حل و فصل این مشکلات مطرح نموده:
• سبک سلطه جو (domainant type)
• سبک گیرنده ( getting type)
• سبک دوری جو ( Avoiding type)
• سبک مفید برای اجتماع ( socially useful type)
منبع: بیتوته
